Cavia's

De kooi
Plaats van de kooi
Een van de belangrijkste eisen van een caviaverblijf is dat het droog en vrij van tocht moet zijn. Tocht is de grootste vijand van de cavia. Zet het hok van de cavia dus op een tochtvrije plaats. Zet de kooi ook op een rustige plaats, dus niet op een plaats waar steeds langsgelopen wordt, of waar de kooi aan alle kanten vrij staat. De cavia is van nature een schrikachtig dier en stress kan ziekten veroorzaken.

Afmetingen en soort kooi
Hoe groter het hok is hoe beter het is voor de cavia. De absolute minimale maat voor een caviakooi voor één cavia is 60 bij 40 cm. Twee cavia’s kunnen in een kooi van ongeveer 80-100 bij 50 cm gehouden worden. De hoogte van de kooi moet 35-40 cm hoog zijn. Vanzelfsprekend geldt dat hoe meer cavia’s, hoe groter de kooi moet zijn.
Bij de dierenspeciaalzaak zijn verschillende kooien voor cavia’s te koop. Er zijn kooien die geheel van plastic zijn en kooien met een plastic onderbak en een tralie bovenkant. Beide kooien hebben voor en nadelen. Voordelen van de geheel plastic kooi is dat de cavia beter tegen tocht is beschermd en dat het om de kooi heen minder rommel geeft. Ook kan de cavia niet knagen aan de kooi, wat bij een tralie kooi wel kan en soms erg irritant kan zijn (vooral als de kooi in de slaapkamer staat). Een nadeel van de plastic kooi is dat er geen deurtje in zit waardoor de cavia in en uit kan als hij los mag lopen. Zelf kan je natuurlijk ook een hok van hout maken. Voor binnenshuis is dit echter wat minder geschikt omdat het snel gaat stinken en minder makkelijk schoon te maken is.

De inrichting van de kooi
Op de bodem van de bak kunnen kranten gelegd worden. Op de kranten wordt dan een laagje zaagsel gestrooid en daar bovenop komt hooi. Een nadeel van kranten is, is dat de cavia de kranten kan gaan scheuren en opeten. De inkt van de krant kan slecht zijn voor de gezondheid van de cavia. Stro kan beter niet gebruikt worden omdat dit nogal hard is en de oogjes van de cavia kan beschadigen. Bovendien is hooi voor een cavia onmisbaar. Ten eerste omdat hij het eet en het nodig heeft voor een goede werking van zijn darmen. Ten tweede omdat de cavia de hele dag door hooi eet en hierdoor bezig blijft en zich niet verveelt. Geef de cavia daarom elke dag een nieuw dotje hooi. Voor het voer is een voerbakje nodig. Hiervoor vind ik zelf de cementen (ronde) bakjes die breed zijn van onderen het meest geschikt (te koop bij de dierenspeciaalzaak). Deze bakjes kan de cavia namelijk niet omgooien en bovendien kan de cavia en er niet in plassen omdat ze te hoog zijn. Voor het water kan het beste een drinkflesje gebruikt worden. Cavia’s drinken best veel dus is het beter een niet te klein flesje te kopen.

Extra voorzieningen in de kooi
Sommige cavia's kunnen in het begin erg schichtig zijn. Belangrijk is dat de cavia om leert gaan met zijn angst, je moet hem er dus mee confronteren. Doe dus niet te veel hooi in de kooi, anders kruipt hij er alleen maar in weg. Als een cavia eenmaal is gewend dan kan je heel veel hooi in de kooi doen, de cavia zal het toch plat trappen en er niet onder gaan zitten.
Jonge cavia’s vinden het leuk om te klimmen en je kan daarom ook allerlei hindernissen in het hok maken. Bijvoorbeeld een huisje dat aan de voorkant open is en waar de cavia ook op kan zitten. Ook kan er een grote koker in de kooi worden gelegd of opgehangen. Ik raad alleen wel aan om deze attributen pas in de kooi te maken als de cavia geheel gewend is en niet meer angstig is. Als de cavia nog een beetje angstig is dan zal hij er alleen maar in wegkruipen en zal hij zijn angst niet overwinnen.

Loslopen
Cavia’s vinden het heerlijk om los te lopen en om op ontdekkingsreis te gaan. Vooral al ze met meer zijn is het heel leuk om ze bezig te zien. Ze lopen in een rijtje achter elkaar aan en als er eentje afdwaalt wordt er luid gepiept. Als je je cavia los wilt laten lopen, denk er dan wel aan dat de cavia een knaagdier is en dat hij dus aan dingen kan gaan knagen. Haal gevaarlijke dingen zoals elektriciteitssnoeren en giftige planten die op de grond staan weg. Ook kruipen cavia’s overal achter en maak de plekjes waar je niet wil dat je cavia achter gaat dicht. Cavia’s zijn bovendien ook niet zindelijk te krijgen en kunnen dus op sommige plekjes poepen en plassen. Vooral urine kan tapijt erg uitbijten. Leg dus op plaatsen waar de cavia veel zit kranten neer of laat de cavia alleen loslopen op een vloer die makkelijk schoon te houden is.

Cavia's buiten houden
Als je je cavia alleen in de zomer buiten wilt zetten op het gras, kan dat als het ongeveer 15 graden is buiten. In het begin kan je ze alleen overdag buiten zetten, als het ook 's nachts boven de 10 graden is dan kunnen ze ook 's nachts buiten blijven. Ze moeten weer binnengehaald worden als het beneden de 10 graden wordt.
Cavia's kunnen in principe goed tegen kou. Ze kunnen dus ook het hele jaar buiten gehouden worden, mits ze daar aan gewend zijn. Een cavia kan natuurlijk niet zomaar als hij al jaren binnen heeft gezeten opeens naar buiten verhuizen in de winter! Een cavia die nog niet gewend is aan buiten leven, kan in de zomer buiten worden gezet en dan langzaam wennen als het kouder wordt.
De plaats van het hok is wel belangrijk. Zet het hok nooit op een plaats waar de hele dag de zon op staat, want cavia's kunnen slecht tegen warmte. Ook kan het het beste op een luwe plek worden gezet (daar waar niet de wind vandaan komt). Als de cavia zowel overdag als 's nachts in het buitenhok zit dan moet er een nachthok aan zitten waar de cavia droog en tochtvrij kan zitten. Als het vriest dan moet het nachthok lekker vol met stro en hooi worden gelegd. Het drinkwater moet vaak worden ververst omdat het bevriest. Ruim restjes van groente snel op want als het bevroren is en de cavia eet er van dan krijgt de cavia diaree. Aan te raden is om een cavia die buiten zit altijd samen te houden met een andere cavia ten eerste omdat een cavia een sociaal dier is en ten tweede omdat ze dan in de winter warmte hebben van elkaar.

Voeding
Krachtvoer
Vitamine C is van levensbelang voor cavia’s. Net als mensen kunnen cavia’s dit niet zelf maken en moeten deze vitamine door middel van de voeding binnen krijgen. De voeding van de cavia is dus erg belangrijk om ziekten te voorkomen. Het beste kan krachtvoer gekocht worden waar vitamine C in verwerkt is. Je weet dan altijd zeker dat het dier genoeg binnen krijgt, zolang hij zijn voer eet. Cavia’s houden niet van dieetverwisseling en telkens wisselen van voersoort is onverstandig. Als van voer verwisselt moet worden kan het het beste vermengt worden met het oude voer. Bij de dierenspeciaalzaak zijn verschillende soorten voer te koop. Zorg dat je speciaal voer voor cavia’s koopt omdat het meeste konijnenvoer geen vitamine C bevat. Ook hoeft niet in al het als caviavoer verkochte voer vitamine C te zitten. Kijk op de verpakking of het erin zit. Caviavoer met voldoende vitamine C is meestal iets duurder dan konijnenvoer.
Voor cavia's waar niet mee gefokt wordt is voer met 500 mg vit.C/kg voldoende. Wil je zeker zijn dat je cavia's voldoende binnen krijgen koop dan een voer waar ruim voldoende vitamine C in zit. Een zeer goed merk caviavoer is "Hope Farms cavia super CC". Het is af te raden om vitaminedruppels te kopen omdat deze in het drinkwater na een half uur al zijn verdwenen.
Cavia's en vooral jonge cavia’s die nog in de groei zijn mogen zoveel voer hebben als ze op kunnen. Zorg dan ook dat er altijd voldoende (kracht)voer en hooi in het hok aanwezig is. Cavia's hebben een verteringssysteem die er op gemaakt is om continu in werking te zijn. Oudere cavia’s die in een kleine kooi gehouden worden en te weinig beweging krijgen kunnen te dik te worden. Vette cavia’s worden sloom, kunnen sneller ziek worden en gaan eerder dood. Het is dus belangrijk om je cavia in goede conditie te houden. Geef je cavia daarom voldoende lichaamsbeweging. Een volwassen beertje weegt tussen de 900 en 1500 gram en een volwassen zeugje weegt tussen de 900 en 1300 gram. Tussen het type cavia en de verschillende rassen zijn echter wel verschillen in gewicht. Meestal kan je het wel zien wanneer een cavia te dik is. Ook kan je het zien aan zijn conditie. Als de cavia na een klein eindje rennen al moe is dan is hij duidelijk te dik.
Cavia’s mogen ook (bruin)brood hebben. Meestal vinden ze het wel lekker maar eten ze er niet zo veel van. Let op dat het brood niet beschimmeld is.

Hooi
Weidehooi is onmisbaar voor de cavia. Ten eerste omdat hij het eet en het nodig heeft voor een goede werking van zijn darmen. Ten tweede omdat de cavia de hele dag door hooi eet en hierdoor bezig blijft en zich niet verveelt. Geef de cavia daarom elke dag een nieuw dotje hooi. Geef alleen hooi dat fris ruikt en niet stoffig is. Let er bovendien op dat het hooi niet beschimmeld is.

Groenvoer
Cavia’s zijn dol op vers groenvoer en het kan altijd ruim worden gegeven, maar het mag niet in plaats van het krachtvoer komen. De volgende groenten mag de cavia hebben, op volgorde van veel naar weinig vitamine C: rode paprika, spruitjes, broccoli, boerenkool, groene paprika, andijvie, spitskool, groene kool, witte kool, bleekselderij, sinaasappel, appel, witlof, winterwortel, sla, komkommer en meloen. Kool mag niet te veel (in een keer) worden gegeven omdat het gasvorming in de buik van de cavia veroorzaakt en bovendien gaat de urine er sterk van ruiken. In kleine hoeveelheden is het echter gezond. In de zomer kan ook gras geplukt worden. Doe dit niet langs een autoweg omdat het gras daar bevuild is met auto uitlaatgassen. Ook paardebloembladeren en weegbreebladeren vinden ze lekker. Als je besluit om je cavia krachtvoer te geven waar geen vitamine C in zit, moet er elke dag voldoende groenvoer gegeven worden.

Water
Cavia's moeten altijd vers water tot hun beschikking hebben. Geef het water in drinkflesjes. Cavia's zijn smeerkezen en als water in een bakje wordt gegeven dan wordt er in gepoept, geplast of de hele bak wordt omgegooid.

Nagels, tanden en vacht
Nagels
De nagels van de cavia moeten zo nu en dan geknipt worden. Als ze te lang worden groeien ze namelijk krom waardoor de cavia last van zijn voeten kan krijgen. Het knippen van de nagels is niet moeilijk en kan met een nageltang die bij de drogist of dierenspeciaalzaak te koop is. Belangrijk is dat je bij het knippen niet in het levende gedeelte knipt. Bij cavia's met lichte nagels is het goed te zien doordat je een rood streepje vanuit de teen de nagel in ziet lopen. Knip een paar millimeter voorbij het punt waar het rode streepje ophoudt. De nagels moeten dus niet te kort geknipt worden. Bij cavia’s met donkere nagels kan je niet zien waar het streepje eindigt en moet je het schatten. Het beste kan je iemand die weet hoe het moet het de eerste keer voor laten doen. Als je toch een keer fout knipt en het gaat bloeden, dan kan je het bloeden stelpen door de nagel in bloem (meel) te dopen. Het zal verder vanzelf overgaan.

Tanden
De tanden van de cavia groeien altijd door. Ze slijten door het kauwen op het voedsel weer af. Soms kunnen de tanden door verkeerde voeding minder snel slijten dan dat ze groeien en dan krijgt de cavia problemen met eten. Om dit te voorkomen moet je zorgen dat je cavia altijd hardvoer (krachtvoer) en hooi tot zijn beschikking heeft. Daarnaast kan je je cavia zo nu en dan een wilge- of fruitboomtak geven. Ook de harde zaden in gemengd voer zijn goed voor het afslijten van de tanden. De meeste tand- en kiesproblemen die bij cavia's voorkomen zijn echter erfelijk bepaald of ontstaan door een gebrek aan vitamine C. Cavia's die de juiste voeding krijgen (met voldoende vitamine C) en niet erfelijk belast zijn met een tandafwijking zullen waarschijnlijk nooit last krijgen van tand- of kiesproblemen.

Vacht
Gladhaar, rex of borstel cavia's hoeven niet gekamd of geborsteld te worden, tenzij je ermee naar de show gaat. Langhaar cavia's moeten elke dag gekamd worden, het zaagsel en hooi moet uit de vacht verwijderd worden en de klitten eruit gekamd. Je kunt er ook voor kiezen de haren kort te knippen, wat ook dragelijker is voor het dier. Fokkers zetten hun showdieren vaak in de papillotten (of in een staartje op de kont) zodat het haar niet beschadigt.
Cavia's hoeven in principe niet gewassen te worden tenzij je naar de show gaat. Mocht je cavia een keer heel erg vies zijn of erg vette haren hebben, dan zou je hem een keer kunnen wassen. Ook kan je langhaar cavia's wassen als hun haar is geklit en dan een antiklit shampoo gebruiken. Was de cavia in lauwwarm water en maak hem eerst helemaal nat. Gebruik een klein beetje shampoo (babyshampoo of als de cavia erg vette haren heeft een shampoo voor vet haar). Wrijf de cavia goed in en spoel de shampoo onder een stromende kraan goed uit. De shampoo moet echt helemaal uit de vacht zijn, anders kan hij jeuk krijgen. Daarna de cavia goed afdrogen en binnen op een tochtvrije plaats laten op of helemaal droogföhnen.

Ziekten
Hoe herken je een zieke cavia?
Als de weerstand van de cavia omlaag gaat, door stress, tocht of verkeerd eten, dan kan de cavia ziek worden. De houding en het gedrag van de cavia zeggen heel veel over hoe hij zich voelt. Een zieke cavia zit meestal stil in een hoekje, heeft zijn haren overeind, wil niet meer eten en heeft half dichtgeknepen, diepliggende ogen. Zodra je dit ziet moet je het dier meteen onderzoeken. Het is verstandig je cavia om de zoveel tijd te wegen. Het spontaan afvallen van een dier betekent namelijk dat er iets met het dier aan de hand is.
In de hoofdstukken over ziekten bespreek ik de meeste ziektes die bij cavia's voor kunnen komen. Wanneer je de cavia zelf niet kunt behandelen, of je niet zeker weet wat het is, ga dan naar een dierenarts. Kies een dierenarts uit die gespecialiseerd is in knaagdieren. Niet alle dierenartsen weten evenveel van cavia's af. Dit komt omdat binnen de dierenartsenopleiding knaagdieren een apart specialisme is. Het is geen onderdeel van de algemene opleiding. Helaas komt het regelmatig voor dat door een niet gespecialiseerde dierenarts een verkeerde diagnose wordt gesteld. Ook gaat er bij het onder narcose brengen van cavia's wel eens wat mis.
Ik geef in de hoofdstukken over de verschillende ziekten die bij cavia's voorkomen bij elke ziekte aan hoe je deze het beste kunt behandelen. Daarbij noem ik ook de geneesmiddelen. Sommige geneesmiddelen, zoals antibiotica zijn echter moeilijk verkrijgbaar via de dierenarts zonder dat je op consult bent geweest. Zelfs een oogzalfje met antibiotica wordt niet zomaar afgegeven. Dit hangt echter van de dierenarts af, sommigen geven het wel gewoon mee. Als je eenmaal bekend bent bij de dierenarts en ze weten dat je cavia's fokt, dan is het vaak geen probleem meer.

Dwangvoeren
Let er bovendien altijd op of de cavia nog wel actief is en nog wel eet. Zodra de cavia minder eet of een deel van zijn eten laat liggen dan is er wat aan de hand en moet er snel ingegrepen worden. Dit omdat als de cavia helemaal stopt met eten hij snel achteruit gaat. De darmen van de cavia zijn er op ingesteld om continu voedsel te verwerken en als er geen voedsel binnen komt dan komen ze stil te liggen en dan kunnen ze niet meer op gang komen. Als een cavia dus meer dan 24 uur niets heeft gegeten dan is hij per definitie ten dode opgeschreven! Zodra gemerkt wordt dat de cavia minder eet, moet de oorzaak achterhaald worden. Als de cavia diaree of darmgassen heeft, dan mag in geen geval groente gegeven worden (appel of wortel kan soms nog wel in kleine hoeveelheid). De cavia moet veel hooi krijgen. Als hij helemaal geen krachtvoer of hooi meer wil eten dan moet de cavia gedwangvoerd worden.
Dwangvoeren kan je het beste doen met babyvoeding zoals 'fruithapje' of andere groenteprutjes (geen vlees!). Met een spuit of pipet kan de voeding diep in de keel worden gebracht. Het beste kan het spuitje tussen de kiezen (ca 1,5 cm diep in de bek) worden geklemd. De cavia moet het dan wel doorslikken en kan het niet uitspugen. Let er op dat de cavia slikt. Als een cavia in een te ver gevorderd stadium is dan slikt hij ook niet meer en heeft het geen zin. Meestal vinden ze het lekker en slikken ze het door. Voer 4 - 6 keer per dag zoveel als je er in krijgt (4-8 spuitjes). Als de cavia weer gaat eten dan kan het dwangvoeren afgebouwd worden.

Vitamine C
Vitamine C is van levensbelang voor cavia’s. Net als mensen kunnen cavia’s dit niet zelf maken en moeten deze vitamine door middel van de voeding binnen krijgen. De voeding van de cavia is dus erg belangrijk om ziekten te voorkomen. Wanneer een cavia een verlaagde weerstand heeft of ziek is dan heeft hij extra vitamine C nodig. Extra vitamine C kan je toedienen door tabletten in de bek in te geven. Hiervoor kunnen 50-60mg tabletten zonder suiker gebruikt worden. Deze zijn verkrijgbaar bij het Kruidvat of de Etos. De tablet moet diep in de bek (tussen de kiezen) worden ingebracht want anders spuugt de cavia het uit. Als de cavia kauwt dan is het goed.

Als je vragen hebt dan kan je die stellen door een bericht te plaatsen. Ik zal dan zo snel mogelijk antwoorden.